Pierwsze takie laboratorium w kraju powstało w Jaśle

To znacznie usprawni pracę inspektorów i pomoże w walce z przestępczością środowiskową oraz w dbaniu o ochronę naszego środowiska. – Notujemy działalność o charakterze przestępczym, więc w zakresie zwalczania przestępczości środowiskowej jest ważne, by właściwie zbadać i zweryfikować odpady, chociażby po to, żeby ten pion zwalczania przestępczości środowiskowej był bardziej skuteczny. To ważne, by wzmacniać nasze kompetencje i inauguracja tej pracowni, to bardzo ważny krok w kierunku wzmocnienia ochrony środowiska w Polsce – tłumaczyła Magda Gosk p.o. Głównego Inspektora Ochrony Środowiska.

Aktualnie w całej Polsce jest 16 oddziałów Centralnego Laboratorium Badawczego, których siedziby są zlokalizowane w stolicach województw, a te z kolei posiadają swoje pracownie na terenie województwa. W Jaśle zorganizowano nowoczesną pracownię Oddziału w Rzeszowie. Pracownia w Jaśle będzie specjalizować się jako jedyne laboratorium GIOŚ w badaniu morfologii odpadów, głównie odpadów komunalnych czyli odpadów bytowych związanych z nieprzemysłową działalnością człowieka, powstających w gospodarstwach domowych.

- Cieszymy się, że nasi inspektorzy dostają kolejne nowoczesne narzędzie do badania odpadów. Do tej pory takie badania wykonywaliśmy na zewnątrz co wiązało się z dodatkowymi finansami. Teraz w ramach naszej pracowni sami będziemy je wykonywać dla wszystkich laboratoriów w Polsce – zakończyła M.Gosk.

Dla Inspektora Ochrony Środowiska morfologia odpadu jest jak dla lekarza morfologia krwi pacjenta pierwszym istotnym sygnałem o możliwej nieprawidłowości. Morfologia, to badanie określające, ile dana próbka zawiera m.in. metali, tworzyw sztucznych, szkła, papieru, odpadów roślinnych, zwierzęcych. - Badania mają na celu ustalenie czy odpady przeznaczone do zagospodarowania zostały właściwie zaklasyfikowane przez ich wytwórców, to jest czy został nadany odpowiedni kod odpadom. Nadanie niewłaściwego kodu przetwarzanym odpadom może być przestępstwem i stanowić zagrożenie dla środowiska – podkreślał na spotkaniu z dziennikarzami p.o. Zastępcy Głównego Inspektora Ochrony Środowiska Krzysztof Gołębiewski. Tłumaczył, że Inspekcja specjalizuje się w wykonywaniu badań odpadów, tak by móc ukarać osoby, które niewłaściwie gospodarują odpadami. – Od stycznia zostały zaostrzone kary za przestępstwa środowiskowe. Żeby przestępstwa zostały odpowiednio ocenione przez sądy, to musimy mieć dowody. To właśnie to laboratorium będzie mogło dokonać analizy, czy dane odpady są niebezpieczne dla ludzi. Badania morfologiczne są ważne też z tego powodu, że będziemy mogli sprawdzić, czy dane osoby mogą składować takie odpady – opisywał K.Gołębiewski.

Ponadto badanie to może, bez uruchamiania bardzo kosztownych i wysokospecjalistycznych oznaczeń składu fizyko-chemicznego próbki, stwierdzić niezgodność z przepisami i zagrożenie dla środowiska albo być wstępem do późniejszych szczegółowych badań składu chemicznego i poszukiwania niebezpiecznych substancji. Pracownik laboratorium opisywał, że jednym z utrudnień był brak możliwości badania morfologii, a drugą – której nie można „przeskoczyć” – to żmudny proces wybierania reprezentatywne próbki odpadów do badań spośród np. kilkudziesięciu ton odpadów.

- Pracownia w Jaśle została wyposażona w ramach naszej działalności ze środków własnych. To właśnie tutaj spotkaliśmy się z życzliwością, ale również zadecydowało to, że specjalizując nasze jednostki musimy odpowiadać na potrzeby regionalne. W południowej części Polski jest proces wypełniania wyrobisk odpadami, gdzie zdarzają się działania nielegalne – podsumowała p.o. Głównego Inspektora Ochrony Środowiska.