Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Plebiscyt rozstrzygnięty. Ziemia Bączalska będzie mieć swój herb

OPRAC.:
Bogdan Hućko
Bogdan Hućko
Kościół z Bączala Dolnego w skansenie Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku
Kościół z Bączala Dolnego w skansenie Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku Wikipedia
Plebiscyt na herb Ziemi Bączalskiej został rozstrzygnięty. Mieszkańcom i sympatykom Bączala lokalny portal „Bączal News” zaproponował cztery wzory. Zwyciężył projekt zaproponowany przez Tomasza J. Bieniasa, uzyskując poparcie 97 głosów z 178 osób, które wzięły udział w głosowaniu.

Zwycięski projekt to trójdzielny herb. W polu niebieskim (symbolizującym czystość) korona rangowa baronów Gostkowskich h. wł. Gozdawa Gostkowski - właścicieli Bączala Dolnego w XIX wieku. Florian bar. Gostkowski (powstaniec styczniowy z 1863 r., weteran m.in. bitwy pod Mrzygłodem), wnuk Mikołaja bar. Gostkowskigo (szambelan króla Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1780 r., pułkownik wojsk cesarsko - królewskich) około 1850 r. ożenił się z Wandą, córką Józefa von Miazgi (weteran wojen napoleońskich), dziedzica Bączala Dolnego. W miejscowym dworze, na świat przyszły trzy baronówny: Jadwiga, Olga i Wanda.

Poniżej korony baronowskiej, dwa skrzyżowane miecze utożsamiające dwa sołectwa Bączal; nawiązują do waleczności mieszkańców Bączala; to także nawiązanie do szlacheckiego herbu Pielesz.

W polu białym / srebrnym (symbolizującym niewinność) przedstawienie Świętego Mikołaja - patrona bączalskiej parafii rzymskokatolickiej erygowanej już w 1348 r. Pod wezwaniem św. Mikołaja były dwa miejscowe, drewniane kościoły parafialne. Pierwszy (sprzed 1400 r.), o którym wspominał kronikarz Jan Długosz i drugi - gotycki (sprzed 1667 r.), który przez ponad trzy stulecia stanowił serce wspólnoty parafialnej. Obecnie eksponat w skansenie Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku.

W polu czerwonym (symbolizującym męstwo) herb Gozdawa. Gozdawską lilią pieczętowali się Bączalscy z Bączala - pierwsi historycznie notowani właściciele Ziemi Bączalskiej, osadzeni tutaj pod koniec XIII wieku (po 1294 r., a przed 1303 r.) przez biskupa krakowskiego pochodzącego z Wrocławia - Jana Muskatę h. Gozdawa. W 1474 Bączalscy Gozdawici wraz z okoliczną ludnością przeciwstawili się grabieżcy Jasła - królowi węgierskiemu Maciejowi Korwinowi i u stóp Liwocza, za pomocą kłód pokonali Madziarów (bitwa na tzw. "Przykrej Górze"). Jan z Bączala (XV wiek) był podstarościm i burgrabią zamku w Bieczu, Hieronim Bączalski (XVI wiek) był dworzaninem królewskim i wychowawcą senatorów I Rzeczypospolitej, Jan Bączalski (XVII wiek) był uczestnikiem Potopu Szwedzkiego (husarz chorągwi hetmana wielkiego koronnego Stanisława Potockiego w 1665 r.), a Seweryn Bączalski (XVII wiek) był słynnym publicystą politycznym i poetą.

Historia Ziemi Bączalskiej

Ziemia Bączalska ma bardzo bogatą i chwalebną historię. Pierwsza stwierdzona wzmianka o Bączalu pojawia się w 1124 r. Zawarta jest w dokumentach Benedyktynów z Tyńca. Pod koniec XIII wieku, biskup krakowski Jan Muskata osadził na Ziemi Bączalskiej osadników z Czech i Dolnego Śląska (z okolic Wrocławia), wśród nich ród Bączalskich herbu Gozdawa – dla których Bączal stał się gniazdem rodowym. Najpóźniej w 1348 r. erygowano miejscową parafię rzymskokatolicką pod wezwaniem św. Mikołaja Biskupa (zapewne przed 1400 r. wzniesiono pierwszy drewniany budynek kościoła). W 1370 r. król Kazimierz III Wielki oficjalnie lokował wieś Bączal na prawie magdeburskim. W 1474 r. bączalanie wraz z mieszkańcami sąsiednich wiosek rozgromili Madziarów węgierskich, którzy napadli i ograbili Jasło (słynna bitwa na tzw. Przykrej Górze). W 1618 r. założono bączalski szpital, który w 1646 r. dofinansował Jan Łętowski h. Ogończyk. Przed 1667 r. wzniesiono gotycki, drewniany kościół św. Mikołaja (obecnie eksponat w skansenie w Sanoku). W 1721 r. mieszkańcy Bączala przyjęli mieszczan bieckich w drodze ich exodusu z powodu Wielkiej Zarazy. W 1802 r. dobra ziemskie w Bączalu Górnym nabyli Wojciech Przerwa - Tetmajer wraz z żoną Justyną z Chojnowskich Przerwa - Tetmajerową. W 1885 r. erygowano szkołę powszechną w Bączalu Dolnym. W maju 1915 r. przez Ziemię Bączalską przeszedł front I wojny światowej. W 1928 r. założono OSP Bączal Dolny.
II wojna światowa to tragiczny czas dla Bączala i jego mieszkańców: czystki antysemickie, wywózki na roboty przymusowe i do obozów koncentracyjnych. Od września 1944 r. do stycznia 1945 r., bączalanie przez pół roku udzielili schronienia wysiedlonym mieszkańcom miasta Jasła, a także Czeluśnicy, Warzyc i Gąsówki. W 1950 r. założono OSP Bączal Górny. W latach 1954 – 1961 funkcjonowała Gromada Bączal Dolny, do której przynależały miejscowości Bączal Dolny, Bączal Górny i Opacie (po jej zniesieniu sołectwa Bączal włączono do Gminy Skołyszyn). W 1959 r. staraniem ks. prałata Stanisława Czernieca wybudowano murowany, obszerny kościół parafialny. W 1986 miała miejsce gazyfikacja sołectw Bączal. W 1992 r. oddano do użytku nowoczesny budynek Szkoły Podstawowej im. Tadeusza Rejtana. W 2009 r. na pograniczu Bączala Dolnego i Trzcinicy utworzono obszar Natura 2000 - "Łąki nad Młynówką". W 2010 r. i 2020 r. Ziemię Bączalską nawiedziły katastrofalne powodzie.

od 16 latprzemoc
Wideo

CBŚP na Pomorzu zlikwidowało ogromną fabrykę „kryształu”

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na jaslo.naszemiasto.pl Nasze Miasto