Używasz suszonych ziół? Nie musisz ich kupować – wysusz je sam. Będzie tanio i dobrze! Sprawdź, jak suszyć zioła w domu

Coraz bardziej doceniamy zioła, zarówno te przyprawowe, jak i lecznicze. Zresztą większość to prawdziwe „2 w 1”, bo wszystkie zioła, których używamy jako przypraw, mają też właściwości korzystne dla zdrowia – najczęściej poprawiają trawienie, ale mają też właściwości antyseptyczne i wiele innych. Są też zioła, których często używamy do sporządzania naparów, zwanych herbatkami. Te z rumianku czy mięty są najbardziej popularne, ale uznaniem cieszy się też np. pokrzywa czy kwiat lipy oraz wiele innych.
Gotowe suszone zioła bez problemu kupimy w każdym sklepie spożywczym, gdzie przeważnie są całe regały zastawione przyprawami, a i herbatki ziołowe (najczęściej w saszetkach) z popularnych roślin mają swoje miejsce wśród herbat. Wiele ziół kupimy też w aptekach i sklepach zielarskich – tu znajdziemy je również w postaci suszu.

Ceny ziół są zróżnicowane, a zależy to od roślin, z których pochodzą, a także producenta. Za podstawowe zioła przyprawowych, jak tymianek, bazylia, oregano czy majeranek zapłacimy ok. 2-3,5 zł. Niby nie jest to dużo, ale to jedynie 10 g ziela.
Niezbyt drogie wydają się również popularne herbatki ziołowe, np. z rumianku czy mięty. Te najtańsze można kupić za 3-5 zł (30 saszetek). Podobnie kosztuje herbatka z pokrzywy czy skrzypu, nieco droższy jest np. kwiat lipy. Jednak za produkty pochodzące z ekologicznych upraw zapłacimy znacznie więcej. Jeśli często sięgamy po zioła, te ceny oczywiście trzeba wielokrotnie pomnożyć. Jednak zioła można uprawiać i suszyć samodzielnie. To tańsze rozwiązanie, a może też zapewniać lepszą jakość. Bo o ile nie skontrolujemy zawartości substancji czynnych, to możemy wybrać do suszenia tylko ładne, nieuszkodzone części roślin.

Wiele ziół, szczególnie tych przyprawowych, można uprawiać w ogrodach, ale też doniczkach na balkonach czy okiennych parapetach. Można je wykorzystać nie tylko do bieżącej konsumpcji, ale też suszyć. Uprawa takich ziół jest naprawdę łatwa, tym bardziej że można zacząć od gotowych sadzonek, które bez problemu można kupić. Nic też nie stoi na przeszkodzie, by wyhodować je z nasion, co jest najtańszą opcją.
W ogrodach doskonale rośnie też np. mięta, melisa, szałwia, a pokrzywa czy skrzyp polny to wręcz popularne chwasty, których chętnie się pozbywamy.
Są też rośliny, które rosną dziko i można je zbierać. Jednak tutaj trzeba mieć podstawową wiedzę i umieć odróżniać gatunki. Uwaga: zbiór dzikich ziół polecamy osobom, które mają ochotę, by się tego nauczyć.

Zioła do suszenia zbieramy w suchy, słoneczny dzień. Zwróćmy uwagę, by rośliny nie były pokryte rosą. Popularne zioła przyprawowe, ale też niektóre lecznicze najlepiej zbierać, przed kwitnieniem lub na jego początku. Pędy ścinamy na wysokości kilku centymetrów. Do ziół, które tak traktujemy, należy m.in.:

• tymianek,
• oregano (lebiodka),
• bazylia,
• estragon,
• majeranek,
• szałwia,
• cząber,
• mięta,
• melisa.

Niektóre zioła, szczególnie te dzikie, trzeba pozyskiwać w odpowiedniej fazie, np. pokrzywę przed kwitnieniem, a rumianek w czasie, gdy kwitnie, bo to jego kwiatowe koszyczki są surowcem zielarskim.

Zawsze do suszenia przeznaczajmy tylko liście i pędy bez śladów chorób (np. plam), przyjrzyjmy się też, czy nie widać na nich jakichś szkodników lub innych „żyjątek”. Zwróćmy też uwagę, czy rośliny nie są zanieczyszczone piaskiem, ziemią itp. To, suszymy zdrowe, czyste liście i pędy, również jest przewagą nad kupnymi ziołami.

Polecamy: Najdroższa przyprawa świata urośnie w ogrodzie. Sprawdź, jak uprawiać szafran

Zioła najczęściej suszy się na jeden z trzech sposobów:

• tradycyjnie, w pęczkach lub rozłożone,
• w piekarniku,
• w suszarce do ziół.

Najbardziej tradycyjna metoda suszenia ziół polega na tym, że łodygi roślin wiążemy w niewielkie pęczki i wieszamy „do góry nogami”. Pęczki można powiesić na sznurku, jak pranie lub dodatkowo na… wieszakach na ubranie.

Alternatywą jest rozłożenie roślin cienką warstwą np. na stole, czy innej płaskiej powierzchni, ale to dość kłopotliwe, bo zajmuje dużo miejsca. Znacznie wygodniejszym rozwiązaniem są siatki do suszenia ziół. Mogą mieć kilka poziomów, na których układa się rośliny, a otoczone są siatką, która zabezpiecza rośliny np. przed owadami czy rozwianiem przez wiatr. Całość kształtem przypomina piętrową klatkę, przeznaczoną do zawieszenia.
Naturalne suszenie ziół trwa około dwóch tygodni.

Sprawdź: Kiedy ściąć kwiaty lawendy i jak je dobrze suszyć

Bardzo ważne jest miejsce suszenia – musi być ono suche, przewiewne i zacienione. Nigdy nie suszmy ziół w słońcu! Jeśli suszymy zioła w pomieszczeniu, zwróćmy uwagę, by była tam dobra wentylacja i nie unosiły się tam zapachy. Kiepskim miejscem jest garaż, czy pomieszczenia gospodarcze, w których przechowujemy np. proszki do prania czy inną chemię.

Znacznie szybsze jest suszenie ziół w piekarniku – trwa kilka godzin. Trzeba to robić w niskiej temperaturze – maksymalna to ok. 35 st. C. Nie próbujmy przyspieszać tego procesu, podnosząc temperaturę, bo zioła stracą aromat i cenne właściwości. Blachę wystarczy wyłożyć papierem do pieczenia i ułożyć na niej rośliny – cienką warstwą. Warto włączyć termoobieg. Bardzo ważne jest to, by zostawić uchylone drzwiczki piekarnika. W piekarniku można też dosuszyć zioła, które suszyliśmy naturalnie, ale np. zaczęło padać.

Podpowiadamy: Jak suszyć hortensje, żeby kwiaty nie straciły koloru? Sprawdź!

Zioła można także suszyć w elektrycznych suszarkach do grzybów, owoców i ziół. Tu również temperaturę ustawiamy na 30-35 st., zioła układamy cienką warstwą i suszymy (ok. 2-3 godzin).

Odpowiednio wysuszone zioła są kruche i bez problemu łamią się w palcach.

Zioła najlepiej przechowywać w szczelnych pojemnikach i bez dostępu światła. Można wykorzystać zwykłe słoiki (na zioła przyprawowe dobrze sprawdzają się nieduże, jak np. po przecierze pomidorowym, które trzeba dobrze umyć i dokładnie wysuszyć). Umieśćmy je w szafce, gdzie dostęp światła jest ograniczony.