Wystawa o zniszczeniu Jasła w Parlamencie Europejskim. Inicjatorem był europoseł Bogdan Rzońca

- Chcemy pokazać, to że pomimo tego, iż w Jaśle nie było praktycznie działań wojennych to starosta Walter Gentz totalnie je zniszczył. Wysiedlił blisko 11 tysięcy mieszkańców, a następnie ograbił i zniszczył miasto. Według niemieckich dokumentów udało się ustalić, że z Jasła wywieziono 1020 wagonów kolejowych maszyn, urządzeń oraz mienia mieszkańców. Z ponad 2 tysięcy domów, ponad tysiąc zostało zrównanych z ziemią, a pozostałe zostały poważnie zniszczone. Szacuje się, że Jasło zostało zniszczone w 97 procentach

– mówił europoseł Bogdan Rzońca.

Poseł do Parlamentu Europejskiego uważa, że wystawą w Brukseli opowiadamy światu o Polsce.

- Niemcy uznali, że jeśli Jasło nie będzie niemieckie, to nie będzie go w ogóle. Wydaje się, że żadne miasto, w którym w czasie II Wojny Światowej nie toczyły się walki, nie ucierpiało tak bardzo jak Jasło. Wszyscy mieszkańcy zostali wygnani, miasto zostało ograbione i praktycznie zrównane z ziemią, mimo, że nie przemawiały za takim potraktowaniem miejscowości żadne względy strategiczne. Do dziś Niemcy za to barbarzyństwo nie zapłacili

– podkreśla Bogdan Rzońca.

– Skoro Niemcy potrafiły wielu innym krajom wynagrodzić szkody II wojny światowej, powinny uczynić to również względem Jasła i innych miast Polski

– uważa inicjator wystawy.

Burmistrz Jasła Ryszard Pabian zaznaczył, że to sami mieszkańcy zdecydowali, że chcą odbudować Jasło chociaż było ono totalnie zniszczone.

- Miasto odbudowywało się i rozwijało się dzięki sile i determinacji swoich mieszkańców. Tak jest i teraz, bo w wystawie biorą udział młodzi jaślanie, którzy będą mogli przekazywać dalej historię swojego miasta

– podkreślił burmistrz.

Specjalnym gościem tego wydarzenia był Andrzej Krupa, jeden z ostatnich żyjących jaślan, który jako dziesięciolatek był świadkiem wysiedlenia i zburzenia miasta.

- To było najpiękniejsze miasto na Podkarpaciu, a zostało zniszczone i zburzone z nienawiści

– pokreślił wzruszony Andrzej Krupa.

Historię przygotowania wystawy oraz jej treść przybliżył Mariusz Świątek, dyrektor Muzeum Regionalnego w Jaśle.

– Wystawa została opracowana przez muzeum przy współpracy Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie. Składa się z 26 plansz, na których archiwalne fotografie ukazują zabudowania miasta przed i po zniszczeniu. Do jej przygotowania wykorzystaliśmy materiały archiwalne muzeum

– powiedział historyk.

Uczestniczący w otwarciu wystawy Dariusz Iwaneczko, dyrektor IPN w Rzeszowie przytoczył treść dokumentów Rządu Polskiego na Uchodźctwie, dotyczących reparacji dla Polski po zakończeniu wojny. Z kolei Adam Pawluś, starosta jasielski przybliżył sylwetkę Waltera Gentza i przypomniał, że za swoje działania w Jaśle nigdy nie został osądzony.

Wśród gości, którzy uczestniczyli w otwarciu wystawy w Brukseli znaleźli się: ambasador RP w Belgii Rafał Siemianowski, ambasador RP przy Radzie Północnoatlantyckiej Tomasz Szatkowski, posłowie europarlamentu z Chorwacji, Niemiec, Węgier, Holandii, Włoch i Polski, wójtowie gmina z powiatu jasielskiego: Nowego Żmigrodu - Grzegorz Bara, Skołyszyna - Bogusław Kręcisz, Dębowca - Marcin Bolek, Tarnowca - Agata Augustyn, Brzysk - Rafał Papciak i Osieka Jasielskiego - Andrzej Stachurski. Radę Miejską Jasła reprezentował przewodniczący Henryk Rak. Byli również uczniowie jasielskich szkół średnich. Z powiatu krośnieńskiego brała udział delegacja gminy Chorkówka na czele z wójtem Grzegorzem Węgrzynowskim, natomiast Kolbuszową reprezentował zastępca burmistrza Marek Gil.

Wystawa dotycząca wysiedlenia i zburzenia Jasła w 1944 roku, opatrzona podpisami w języku angielskim i francuskim, dostępna będzie na stronie internetowej Muzeum Regionalnego w Jaśle www.muzeumjaslo.pl Jest to pierwsze działanie, które przygotowane zostało w związku ze zbliżającą się 80. rocznicą tych wydarzeń, przypadającą w 2024 roku. Koszty przygotowania wystawy zostały sfinansowane przez Miasto Jasło i Powiat Jasielski.