Zakończyły się badania nadobnicy alpejskiej w Magurskim Parku Narodowym. Jeden z najpiękniejszych chrząszczy pod lupą naukowców

Po raz pierwszy w Magurskim Parku Narodowym PGE Polska Grupa Energetyczna wsparła badania nadobnicy alpejskiej.

– Jest to gatunek chroniony, zanikający w innych regionach Polski. U nas znajduje się jedno czynne stanowisko tych chrząszczy. Jesteśmy wdzięczni za pomoc przy badaniach. Specjalne nadajniki telemetryczne sprowadzaliśmy aż z Kanady. Badane było przemieszczanie się tego gatunku. Pobrany został także materiał genetyczny

– powiedział nam Norbert Kieć, dyrektor Magurskiego Parku Narodowego.

– Drugi etap badań zostanie przeprowadzony w 2024 roku. Złożyliśmy wniosek o wsparcie finansowe

– dodał dyrektor MPN.

Głównym celem prowadzonych badań było zebranie danych dotyczących zdrowotności populacji nadobnicy alpejskiej z terenu Magurskiego Parku Narodowego, poznanie szczegółowych parametrów środowiskowych, a także zakresu osobniczego zasięgu występowania tego gatunku. Przeprowadzona analiza pozwoliła m.in. na uzyskanie danych lokalizacyjnych, na podstawie których można wnioskować o zasięgu osobniczym poszczególnych nadobnic w trakcie trwania sezonu rozrodczego, a w konsekwencji o zdolnościach rozprzestrzeniania się tego chrząszcza oraz jego odrębności genetycznej.

Badania nad gatunkiem nadobnicy alpejskiej składały się z dwóch części. Pierwsza dotyczyła analizy zdolności przemieszczania się tego gatunku, dzięki czemu możliwe było określenie maksymalnych odległości ich rozprzestrzeniania się, a w konsekwencji możliwości ewentualnego odbudowania się populacji, gdyby nastąpiła wystarczająca poprawa siedlisk. Druga część natomiast, zakładała przeprowadzenie analizy genetycznej mającej na celu określenie stanu zdrowotnego populacji.

W wyniku przeprowadzonego badania udało się zebrać materiał genetyczny z ponad 100 osobników nadobnicy alpejskiej, który został poddany analizie w Muzeum i Instytucie Zoologii PAN w Warszawie. Zgodnie z obserwacjami, większość nadobnic nie przemieściła się na odległość większą niż 50 metrów, a rekordowa dyspersja wyniosła 428 metrów. Badania nad nadobnicą alpejską będą kontynuowane w 2024 roku.

Nadobnica alpejska to jeden z symboli Magurskiego Parku Narodowego, jak i Beskidu Niskiego, a także priorytetowego gatunku bezkręgowca z punktu widzenia sieci Natura 2000, zarówno w Karpatach, jak i w całej Polsce. Nadobnica wpisana jest również do Czerwonej Księgi gatunków zwierząt prawnie chronionych w Polsce ze względu na spadek jej liczebności. Przyczyna wymierania gatunku i zanikania jego populacji nie jest rozpoznana. Współpraca PGE i Magurskiego Parku i wspólnie przeprowadzone badania mają na celu uzyskanie odpowiedzi na te pytania.

PGE Polska Grupa Energetyczna współpracuje z 25 instytucjami ochrony przyrody, w tym z 9 parkami narodowymi: Biebrzańskim, Świętokrzyskim, Roztoczańskim, Kampinoskim, Wigierskim, Narwiańskim, Bieszczadzkim, Magurskim i Słowińskim Parkiem Narodowym. Głównym celem współpracy z parkami narodowymi jest realizacja działań na rzecz ochrony przyrody i klimatu, wzrostu bioróżnorodności na terenach chronionych, rozwój społeczności lokalnych, popularyzacja i promowanie oczekiwanych postaw przyrodniczych i ekologicznych oraz promocja odnawialnych źródeł energii. W ramach współpracy z parkami narodowymi prowadzony jest również szereg projektów edukacyjnych angażujących lokalne społeczności, dzieci i młodzież szkolną z otuliny parków, turystów odwiedzających parki oraz pracowników Grupy PGE i ich rodziny. PGE w 2023 roku wspólnie z parkami narodowymi przygotowała około 70 projektów edukacyjnych, blisko 20 projektów środowiskowych, a także 6 projektów naukowo – badawczych, które w większości są w końcowej fazie realizacji. W całym okresie współpracy z parkami narodowymi PGE zrealizowała ponad 200 podobnych projektów, w tym cztery instalacje fotowoltaiczne by wesprzeć parki w dążeniu do zeroemisyjności.